رساله حاضر ترجمه کتاب "ساختمان واژه در زبان فارسی" اثر لازار ساموی لویچ پیسیکف ، زبانشناس معاصر شوروی می باشد. وی در بخش اول مسائلی چون ویژگی ساختمان واژه فارسی، انواع تکواژها و چگونگی ترکیب آنها با اشکال فونتیکی واژه ها و مرفم ها، خصوصیات ساختمان تکواژه ها، ویژگی تجزیه و تحلیل واژه سازی در مراحل مختلف ، جنبه های همزمانی و در زمانی مطالعه فرآیندهای واژه سازی و ارتباط متقابل مفاهیم تولید واژه را...

چکیده فارسی پژوهش حاضر که با هدف بررسی صرفی واژگان پایه مشتق و مرکب موجود در کتاب “واژگان پایه فارسی از زبان کودکان ایرانی” نوشته شده توسط خانم دکتر نعمت زاده و همکارانشان، می باشد، در پنج فصل به شرح ذیل تنظیم گردیده است: فصل اوّل: این فصل با مقدمه ای کوتاه راجع به زبان، موضوع پژوهش و واژگان پایه آغاز شده است. و در ادامه به بیان اهمیت پژوهش، سوالات و فرضیه های پژوهش پرداخته شده است. سپس محدودی...

رساله حاضر یکی از فرآیندهای واژه سازی بنام فرآیند دوگان سازی را مورد بررسی قرار داده است . فرآیند مذکور فرآیند صرفی و اشتقاقی متداولی است که در آن بخشی از یک واحد واژگانی و یا کل آن تکرار شده، و معمولا برای رساندن مفاهیمی مانند جمع، تکرار، تداوم و یا شدت بکار می رود. جزئی را که تکرار می شود دوگانی می نامیم . دوگانی وندی است که قبل از واژه، در میان و یا پس از آن قرار گیرد. به منظور پی بردن به نح...

رساله حاضر وندهای زبان فارسی، کاربرد و موقعیت فعلی آنها را از نظر زایایی و سترون بودن مورد پژوهش قرار داده است . این بررسی محدودیه مشتقاتی است که از اسم، صفت و قید با استفاده از وندها ساخته شده اند. در این پژوهش پیشوندها و پسندهای زبان فارسی پس از شناسایی به چند گروه تقسیم شده اند. از آن جمله : وندهای زایا، نیمه زایا، سترون، در حال تکوین و مستحیل شده.

چکیده گویش سنگسری از دسته گویش های سمنانی متعلق به گویش های حاشیه دریای خزر از شاخه غربی زبان های ایرانی نو است. این گویش هم اکنون بین اهالی مهدی شهر، درجزین و حومه متداول است. این گویش نیز مانند بسیاری از گویش های دیگر مورد بررسی دقیق زبان شناختی قرار نگرفته است؛ این در حالی است که جنبه های مختلف آن مانند ساخت صرفی و نحوی و دستگاه آوایی آن دارای ویژگی های منحصر به فرد است که با زبان فارسی معی...

پژوهش حاضر نگاهی است به ساختمان واژه در فارسی امروز و امکانات ترکیبی و اشتقاقی آن در چهار مقوله دستوری اسم، صفت ، فعل و قید که با فهرستی از وندهای زایای فارسی بدست داده شده است . باید توجه داشت که اغلب ترکیبات زبانی عناصر ترکیبی را از مقوله خود خارج کرده و کلمه جدید را در مقوله دیگری می سازند. حال اگر ترکیب دو واژه در همان مقوله باقی بماند آن را ترکیب وگرنه اشتقاق می گویند. ترکیبات ترکیبی در هر...

در این پژوهش به بررسی نقش نام اندامهای بدن در واژه سازی و شکل گیری استعاره های زبانی پرداخته شده است. بدین منظور ابتدا فهرستی از نام اندامهای بدن و واژه های مبتنی بر آنها تهیه شده و سپس داده های یافت شده مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته اند. تحلیلهای صورت گرفته، شامل تعیین نوع مقوله و تحلیل ساختواژی، ارائه معادل معنایی، و مشخص کردن وضعیت استعاری واژه ها می باشد. مجموع داده های مورد بررسی 1154مورد ...

مقاله حاضر سعی دارد دلایل و شواهدی مبنی بر تحلیل فرآیندهای واژه سازی در زبان فارسی بر اساس صرف ساخت بنیاد (Booij, 2010b) ارائه دهد .در ابتدا مفاهیم ساخت، واژگان سلسله مراتبی و الگوی واژه‌سازی معرفی خواهند شد. بر اساس این رویکرد به جای قواعد واژه‌سازی از الگوهای واژه‌سازی استفاده می‌شود. سپس نشان داده می‌شود که ویژگی‌های کلی برخی کلمات مرکب از جمله کلمات مرکب برو‌ن‌مرکز، شاهدی برای تحلیل این نوع...

فعّالیت اصلی فرهنگستان زبان و ادب فارسی، با پیشرفت و توسعة کشور در زمینه­های علمی همراه شده و بر این مبنا گروه­های واژه­گزینی به واژه­های علمی و تخصّصی پرداخته­اند. طبق مصوّبة سیصد و سی و یکم شورای فرهنگستان زبان و ادب فارسی، معادل­یابی عبارت است از برگزیدن یک واژه یا عبارت یا صورت اختصاری در مقابل لفظ بیگانه. در این مقاله، به واژه­های مصوّب فرهنگستان زبان و ادب فارسی براساس رویکردهای صرفی و زبانشن...